Faalangst
Wat is faalangst?
Faalangst is de angst om fouten te maken en komt voor bij zowel kinderen als volwassenen. De faalangst kan betrekking hebben op prestaties, zoals een spreekbeurt, een toets of examen of tijdens een sportwedstrijd. Er kan ook sprake zijn van sociale faalangst. Dit heeft betrekking op het zich niet geaccepteerd voelen door de ander.
Faalangst kan verschillende oorzaken hebben:
Het kan te maken hebben met aanleg. Iemand is van zichzelf niet zo zelfverzekerd en zal snel denken dat hij niet goed genoeg is.
Iemand kan overvraagd worden, bijvoorbeeld hoge verwachtingen van ouders. Het niveau van opleiding of werk is te hoog. Negatieve ervaringen uit het verleden kunnen zorgen voor faalangst.
Gevolgen voor dagelijks functioneren
Faalangst kan grote invloed hebben op uw dagelijks functioneren. Het kan leiden tot stress en spanningsklachten die op allerlei gebied klachten kunnen geven. Denk aan hoofdpijn, slecht slapen, prikkelbaar zijn of piekeren.
Er zijn verschillende manieren waarop mensen met faalangst omgaan. Het kan zijn dat u zo bang bent om fouten te maken dat u als het ware over-actief aan de slag gaat. U oefent een presentatie over en over, terwijl u eigenlijk alle details perfect uit uw hoofd kent. Of u blijft maar verbeteringen aanbrengen in uw verslaglegging, omdat u bang bent dat het anders niet goed genoeg bevonden zal worden. Kinderen en jongeren kunnen voortdurend het gevoel hebben dat ze de lesstof nog niet genoeg beheersen en tot diep in de nacht blijven leren voor een proefwerk. Dit wordt actieve faalangst genoemd.
Het kan ook zijn dat u zo bang bent dat u fouten zult maken, dat u juist niet meer tot actie komt. Het geloof dat het toch wel weer mis zal gaan, is zo groot dat u er geen noodzaak meer in ziet om er nog energie in te steken. U gaat als het ware onderpresteren. Dit wordt passieve faalangst genoemd.
Indien u last heeft van sociale faalangst, dan kunt u sociale contacten steeds meer gaan vermijden omdat u bang bent er niet bij te horen, niet aardig gevonden te worden of niet mooi genoeg te zijn. Dit kan ervoor zorgen dat u steeds meer in een sociaal isolement komt, waarbij het aangaan van contacten steeds lastiger wordt. Of u gaat zich juist ontzettend overschreeuwen door stoer te doen of overdreven grappig, waardoor mensen niet meer goed kunnen inschatten wat ze aan u hebben en u gaan vermijden, waardoor u steeds meer buiten de groep komt te staan.
Kinderen met faalangst kunnen blokkeren bij toetsen of spreekbeurten. In sommige gevallen zijn ze geneigd om school te mijden of ontwikkelen ze een schoolfobie.
PMT bij faalangst
De PMT’er helpt u door middel van gerichte oefeningen en opdrachten inzicht te geven in uw gevoel, uw denkpatronen en de manier waarop u hierdoor handelt in spannende situaties.
U leert van negatieve gedachten meer helpende gedachten te maken die een positieve invloed hebben op uw gevoel en op uw handelen. U neemt de regie over het spel en krijgt zo ook weer de regie terug op uw eigen handelen. Kinderen kunnen hun eigen verhaal verzinnen en spelen over thema’s die met faalangst te maken hebben. Door middel van beweging ervaart u hoe het voelt om ruimte in te nemen en hoe anderen daarop reageren. De oefeningen die u doet laten u ervaren welke oplossingen bij u passen en welke niet en helpen u oude patronen te doorbreken.
Een faalangstbehandeling voor jongere kinderen is vanzelfsprekend anders ingericht dan die voor volwassenen. De nadruk ligt hier minder op de gedachten en de aandacht voor het symbolisch spel is groter.