Spanning en stress


Wat is spanning en stress?

Ieder mens heeft in bepaalde periodes last van stress. Het is een vorm van spanning die te voelen is in het lichaam: een droge mond, versnelde hartslag, spieren spannen zich aan. Stress is niet per se slecht: het zorgt ervoor dat we alert en gefocust zijn bij belangrijke of gevaarlijke gebeurtenissen.

Meestal gaat stress vanzelf weer over, maar in sommige gevallen spreken we van een stressstoornis. Als de stress langdurig aanhoudt of als veel stressvolle gebeurtenissen elkaar opvolgen, heeft het lichaam te weinig gelegenheid om zich tussendoor te ontspannen en opnieuw in balans te komen. Dan kan sprake zijn van een chronische stressstoornis. Bij een ingrijpende gebeurtenis (bijvoorbeeld een ongeval of een plotseling verlies of trauma) kan de stress zo hoog oplopen dat het lichaam daar niet makkelijk van herstelt. Dan is sprake van een acute stressstoornis.

Na een extreem gevaarlijke situatie of ingrijpende gebeurtenis kan iemand een posttraumatische stressstoornis ontwikkelen.

De gevolgen in het dagelijks functioneren

Bij een chronische stressstoornis raken lichaam en geest ontregeld. Er kan onder andere sprake zijn van een voortdurend gejaagd gevoel, slaap- en concentratieproblemen, vermindering of juist vermeerdering van de eetlust of een hoge bloeddruk, met daarbij kans op hart- en vaatziekten.

Bij een acute stressstoornis blijft het lichaam permanent in een opperste staat van paraatheid. U kunt dan last hebben van een verdoofd gevoel, een voortdurende schrikachtigheid of herbelevingen van de ingrijpende gebeurtenis.

Een stressstoornis kan ervoor zorgen dat u in een negatieve vicieuze cirkel terechtkomt. Soms gaan mensen meer roken, blowen of drinken om de stressgevoelens te verminderen, waardoor de lichamelijke conditie vermindert. Het kan ook zijn dat u prikkelbaar wordt, sneller ruzie krijgt of dat u zichzelf terugtrekt. Daardoor kunt u in een isolement raken of de stress juist vergroten.

Te veel en langdurige stress kan bijdragen aan het ontwikkelen van een burn-out, of angstklachten of stemmingsklachten. 


PMT bij stress

PMT zorgt ervoor dat de negatieve vicieuze cirkel die door de stress veroorzaakt is, kan worden doorbroken. De PMT’er zal de aandacht verplaatsen van problemen en malende gedachtestromen naar het huidige moment. U kunt zich zo weer bewust worden van uw eigen lichaam,  uw ademhaling, van kleuren, de eigen creativiteit, mogelijkheden in uw stemgebruik, spel of  het maken van muziek. Hierdoor kunt u na lange tijd van spanning ook weer ontspanning ervaren. Het ervaren van ontspanning geeft ruimte voor nieuwe gedachten, ander gedrag en plezier.

Daarnaast kan het prettig zijn uw stress te uiten in beweging. U kunt samen met de PMT’er op zoek gaan: hoe ziet uw stress eruit en wat is het effect ervan op uzelf, uw gevoelens en uw gedrag? Dit uiten en in beeld brengen helpt u om meer grip te krijgen op uw stress en spanning en vaak ook om meer begrip te krijgen voor uzelf en uw gevoelens en gedrag.

De PMT’er zal samen met u kijken naar de momenten waarop de stress hoog oploopt en welke lichamelijke en emotionele reacties dit oproept. Hoe voelt u de spanning in uw lichaam? Welke gedachten malen rond? Op het moment dat u zich ervan bewust wordt wat er gebeurt, kunt u meer controle uitoefenen op de situatie. Soms helpen ademhalings- of ontspanningstechnieken en soms helpt het om uw grenzen beter aan te geven. Misschien moet u vaker ‘nee’ zeggen tegen uw omgeving of bepaalde prikkels of situaties vermijden. De PMT’er kan dit met u oefenen door middel van fysieke oefeningen waarbij u uw grenzen leert aan te voelen en deze eerder kan aangeven.

Door deze praktische oefeningen kunt u ontdekken dat u keuzes heeft in uw gedrag en dat u uw eigenheid kunt behouden in stressvolle situaties, waardoor u meer rust en balans kunt vinden.